Nog meer Afrikaanse belevenissen

Lieve vrienden en familie,

Dank voor de lieve berichtjes! Leuk om van jullie te horen :)

Waar ik gebleven was:

* 9-7-14:
Vandaag was outreach nummer 2, waar ik ging helpen bij 'clercks' = consultaties. Samen met een arts(student) zie je dan patienten, luister je naar het verhaal, schrijf je de diagnose op en de medicatie. De medicatie (waar wij met sponsoring het geld voor hebben opgehaald) wordt dan door weer andere studenten uitgedeeld. Hier mogen studenten al vanaf hun 3e jaar zelfstandig patienten zien, wat ik wel te vroeg vind, maar wat hier nodig is bij groot tekort aan dokters. Een misdiagnose is minder erg dan meerdere doden door geen diagnose.
Het leuke was dat ik echt merkte dat het afgelopen masterjaar een groot verschil heeft gemaakt in hoeveel ik kon meedenken in de diagnoses en behandelingen. Hierdoor kon je wel echt samen overleggen, en de kennis van Oeganda en Belgie samenvoegen.
Wat wel lastig was:
- Het taalverschil: hier spreekt elk district een eigen stamtaal, en de mensen die we met de outreaches bereiken spreken daarnaast vaak geen Engels. Hierdoor kon alleen de Oegandese student (niet allemaal, want sommigen komen zelf ook uit een ander district) het verhaal van de patient echt volgen. Dat werd meestal wel vertaald, maar dan korter, waardoor je soms belangrijke info mist. Ook vragen stellen kan alleen via de Oegandesen, en als zij druk met opschrijven waren werd je vraag nog al eens genegeerd.
-Ook is het moeilijk dat ze hier in een heel vast patroon zitten en daar echt geen verandering in willen brengen. Zo kreeg iedereen die zei dat hij last van 'hoest' had antibiotica voorgeschreven, terwijl zelfs niet eens naar de longen geluisterd werd. Hierover discussieren, dat het verspilling is en resistentie veroorzaakt is nutteloos, dan komen ze met de meest laffe excusen af. Zulk soort punten zijn wel frustrerend, omdat zowel wij als zij denken dat we gelijk hebben, maar zij uiteindelijk de macht hebben omdat het hun land is en zij degene zijn die de medicatie in het boekje schrijven.
- Wat ook totaal anders is dan bij ons: een deel van de mensen die langskomt is niet echt ziek, maar faken symptomen om medicatie te krijgen. Op deze manier sparen ze een boel op voor 'stel dat er ooit wel eens iets is', maar dan gebruiken ze het vaak op de verkeerde manier, wat dus weeral verspilling en resistentie geeft.

Wat trouwens wel grappig is, en wat je hier echt continu ziet, of het nu tijdens het bloedprikken, consultatie, op straat, waar dan ook en wel 283467862 per dag: als een vrouw een baby mee heeft, wordt om de minuut haar borst uit het shirt gehaald en in de baby's mond geduwd. De baby hoeft zelfs maar 'uh' te zeggen en de tiet komt weer tevoorschijn.

Uiteindelijk hebben de Oegandese student en ik 25 mensen gezien. En aangezien er zo'n 5 groepen waren die consultaties deden hebben we een heleboel mensen kunnen helpen, dat gaf wel een goed gevoel.

Thuis kwamen we 's avonds aan midden in een meeting van de Watoto-church. Er was heel mooi meerstemmig gezang, en daarna discussies over wat er in de kerk gezegd was. Zo bespraken ze bijvoorbeeld hoe ze de plicht van mensen te overtuigen goed uit kunnen voeren. En daar zat ik dan, als nietgelovige stiekem in hun midden ;) Na nog wat heftig secte-achtige gebeden was de meeting gedaan en ging iedereen naar huis. Dit komt elke woensdag, en het is echt wel interessant om zo'n geloofverschil te ervaren. Ik heb trouwens al wel eens het gebed voor het eten gedaan, maar dat eindigde vooral in hard gelach van zowel Florence, Mami en Imke.

*10-7-14
Vandaag was de eerste dag in het ziekenhuis! Ik mocht de eerste dag op chirurgie meekijken en ik heb een intramedulaire nagel bij een femurfractuur gezien! (een bovenbeensbreuk waarbij die gezet werd en vastgemaakt door een pin in het binnenste van de botstukken te schuiven). Het was echt een interessante operatie om te zien! En het leuke was dat er maar 2 chirurgen en ik in de kamer waren, en de chirurgen stonden steriel. Dus elke keer dat ze iets nodig hadden wat niet steriel was, vroegen ze om mijn hulp, dus ben ik zonder dat ik het verwachtte nog echt nuttig geweest ook. Bizar was wel dat dit alles gebeurde onder spinale verdoving (de patient zijn benen waren alleen verdoofd, verder was hij volledig wakker). Hierdoor konden we ook babbelen met de patient, en zei de patient dat ik maar goed moest opletten en dat ik alles moest uitleggen nadat het gedaan was. Dus ik heb tekeningetjes gemaakt van hoe alles gedaan is, en morgen ga ik nog eens langs om het uit te leggen. Want dat is wel schrijnend hier: er is een totaal gebrek aan arts-patient-communicatie. Er wordt niets uitgelegd aan de patienten, hun boekje (de derdewereldvorm van medisch dossier) wordt zonder kijken teruggegeven en als je door uitvallen van de stroom 3 uur op de operatietafel moet wachten voor de operatie kan beginnen is er niemand die eens komt zeggen wat er aan de hand is. En wij kunnen daar ook soms niets tegen zeggen, omdat sommigen alleen de lokale taal spreken.
Bij de breukoperatie was er trouwens ook een gebrek aan medisch materiaal, waardoor de patient een dunnere pin kreeg dan nodig was, met als gevolg dat hij nu 2 maanden extra niet mag steunen op het been, omdat het anders door zou buigen.
Kortom: wat mogen wij gelukkig zijn met de goede zorg in Europa!

*11-7-14
Vandaag was er weer een typisch geval van Afrikaans gebrek aan communicatie. Om 9uur stonden ik en nog een paar bij de operatiezalen. De nurse zei dat we eerst moesten poetsen voor de operaties begonnen (at random een doekje langs wat oppervlaktes halen), dus dat hebben ik en Helena braaf gedaan. 3 uur later waren de chirurgen er nog niet, dus ben ik de nurse nog eens gaan vragen wanneer die kwamen. Zegt ze doodleuk: er zijn alleen operaties op dinsdag en donderdag. Nu op vrijdag zijn er geen operaties....
Wij waren dus 5 studenten, in groene operatiepakken, vragend naar de chirurgen, braaf poetsend, en pas na 3 uur, als ik er naar vraag, wordt gezegd dat er geen operaties zijn!
Dan zijn we maar naar de surgical ward (de zaal) gegaan en hebben we de ronde meegelopen, waarbij de patienten even gezien worden en de wonden nagekeken. Dat was helaas vanuit 'we komen helpen-standpunt' totaal nutteloos. Maar, het was wel interessant om te zien en leerzaam om mee te denken met waarom de operatie is gedaan en mogelijke complicaties die kunnen optreden.

*12-7-14
Vandaag ben ik voor het eerst oprecht gefrustreerd geraakt om de Afrikaanse inefficientie. Het was de 3e outreach, en ik stond ingedeeld om naar de scholen te gaan om uitleg te geven over oa malaria en hygiene. Kwamen we aan bij de verzamelplek met onze tekeningen, zegt de Oegandese leider: 'ah ja, het is zaterdag, er zijn geen scholen open vandag...'. Hier kon ik nog om lachen, omdat het te bizar was dat niemand daar op voorhand aan gedacht had. Dan werden degene die eigenlijk naar de scholen moesten herverdeeld, en mocht ik bij cervicalcancerscreening staan (onderzoek naar baarmoederhalskanker, met het plaatsen van eendebekken en met het inplanteren van implants in de arm als vorm van anticonceptie). Dat wilde ik supergraag al eens doen, dus ik was daar heel blij mee.
Maar, aangekomen op de plek werd ik direct weggehaald want: 'ze hadden nog iemand nodig voor registratie'. Daar baalde ik al van, maar toen ik hoorde wat dat inhield raakte ik dus gefrustreerd. Er zijn namelijk boeken waar je de patienten in moet registreren (naam, leeftijd, diagnose, voorgeschreven medicatie), 1 voor NUVHOP en 1 voor 0-5jaar en 5-oud. Als je daar dus 2 personen opzet hebben die allebei een taak. En er stonden al 2 studenten op! 2 Oegandesen van het 1e jaar, dus die mogen nog geen consultaties doen. Ik probeerde uit te leggen dat ik het nutteloos vond dat ik daar ook op zou staan, omdat 2 genoeg is, en dat ik ergens anders wel kon helpen. Dan werd keer op keer gezegd dat ik wel moest registreren, zodat we 'konden afwisselen'. Dan zou ik dus en een onnuttige taak doen, en tussendoor gaan moeten nietsdoen! Uiteindelijk kwam dan het woord eruit: ze wilden zowel Oegandese als Belgische studenten steeds bij elke taak. Maar dat vond ik echt niet tof! Dan zou ik dus 'omdat ik van een ander land ben' gebruikt worden voor de schijn, terwijl ik ergens anders me wel nuttig kon maken!
Mijn frustratie werd door een van de Oegandesen gelukkig wel juist opgevat, en die heeft me dan gezegd dat als ik me hier slecht bij voelde gewoon maar moest aansluiten bij de consultaties. Dat heb ik dan ook gedaan.
Bij de consultaties kwamen leuk genoeg heel veel casussen die precies paste in de vakken die ik het afgelopen half jaar gehad heb. Daardoor kon ik heel goed meedenken met de diagnoses en behandelingen, en waren de Oegandese student en ik het vaak met elkaar eens of vulden we elkaar aan.
Wel hadden we een aantal echt schrijnende casussen vandaag. Zo was er bijvoorbeeld een man die heel ziek voorkwam en van top tot teen onder de bulten zat (met en zonder pus en met al oudere littekens) en hij wist niet of hij al positief getets was voor HIV. Dit is meestwaarschijnlijk de uiting van huid-tuberculose en is een teken van zeer ver gevorderde AIDS. De man kreeg met spoed medicatie voorgeschreven, maar zelfs daarmee zal de tijd die hij nog te leven heeft heel minimaal zijn...

Om een totaal verschil te maken met alles wat we tijdens de outreaches en in het ziekenhuis gezien hadden, zijn we gister voor de enige keer dit project uitgeweest. Zalig om volledig los alles eruit te dansen op muziek van 10jaar geleden en Afrikaanse muziek. Ik heb nog nooit een groep van 15 mzungus zo overtuigend zien dansen! ;)

Wel, dat was het weer, mijn uur internettijd zit er weer op, en we gaan nu richting huis voordat het over 3 kwartier weer donker is.

Heel veel liefs!
Marleen